Một tấm bằng nghề tại Úc có thể là tấm vé định cư — hoặc là cái bẫy cho những ai chạy theo con đường tắt.
Khi giấc mơ định cư trở thành cú sốc…
Tháng 7/2025, hàng loạt du học sinh và cư dân Úc thức dậy với một thông tin gây choáng: 8 cơ sở đào tạo nghề bị đóng cửa và hơn 25.000 văn bằng, chứng chỉ chính thức bị hủy bỏ. Con số khổng lồ này không chỉ là kết quả của cuộc thanh tra sâu rộng từ chính phủ, mà còn là hồi chuông cảnh báo cho một vấn đề đã âm ỉ từ lâu: nạn “bằng cấp rút gọn” trong hệ thống đào tạo nghề tại Úc.
Đằng sau con số ấy là hàng nghìn giấc mơ đang dang dở — trong đó, không ít là của du học sinh Việt Nam.
Điều gì đã xảy ra?
Cơ quan Quản lý Chất lượng Kỹ năng Australia (ASQA) sau một năm thanh tra toàn quốc đã phát hiện nhiều cơ sở đào tạo có hành vi cấp bằng không hợp lệ, trong đó có tình trạng:
Cấp chứng chỉ cho học viên mà không yêu cầu hoàn thành chương trình học,
Thiếu thực hành, đánh giá năng lực,
Gian lận hồ sơ và số giờ học.
ASQA xác nhận: không có học viên nào trong số hơn 23.000 người bị hủy bằng có thể cung cấp bằng chứng chứng minh việc học là hợp lệ.
Những cái tên như Arizona College, SPES Education, IIET, Nextgen Tech Institute, Gills College… đều đã bị đình chỉ, đồng thời lọt vào danh sách đen của ngành giáo dục nghề.
Tại sao lại nghiêm trọng đến vậy?
Các ngành học bị ảnh hưởng không phải ngẫu nhiên — đó là những lĩnh vực có tính rủi ro xã hội cao: chăm sóc người già, hỗ trợ sức khỏe tâm thần, chăm sóc trẻ nhỏ, công tác cộng đồng, cơ khí kỹ thuật, IT…
Tưởng tượng xem nếu một người chăm sóc y tế chưa từng được đào tạo bài bản bước vào một trung tâm dưỡng lão. Không chỉ là rủi ro nghề nghiệp, đó là rủi ro nhân mạng.
Ai là người chịu thiệt?
Chắc chắn không phải là những trường đã thu học phí rồi “mất tích”. Người gánh hậu quả cuối cùng chính là học viên — đặc biệt là du học sinh quốc tế.
Bằng cấp bị hủy → không được công nhận trong xin việc, học tiếp hoặc định cư.
Visa có nguy cơ bị ảnh hưởng → lộ trình học – làm – định cư bị cắt đứt.
Tâm lý, tài chính và danh dự cá nhân bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Nhiều bạn trẻ Việt Nam đã vay mượn hàng trăm triệu đồng để theo học các ngành này, với kỳ vọng ổn định cuộc sống tại Úc. Đến giờ, mọi thứ chỉ còn là con số 0 tròn trĩnh — và một dấu chấm hỏi cho tương lai.
Phản ứng từ chính phủ Úc: Mạnh tay nhưng chưa đủ
Chính phủ Liên bang Úc đã chi hơn 33 triệu AUD để cải tổ hệ thống kiểm định, bổ sung thêm 4,7 triệu AUD cho ASQA trong năm tới, và mở rộng đường dây tố cáo gian lận trong giáo dục. Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định: “Cuộc chiến với đào tạo kém chất lượng mới chỉ bắt đầu.”
Hiện có hơn 150 cơ sở đào tạo nghề đang trong diện điều tra, với khoảng 62% có sinh viên quốc tế. Một lần nữa, vấn đề không chỉ nằm ở quản lý – mà nằm ở niềm tin và lựa chọn của người học.
Làm sao để tránh bị rơi vào bẫy?
Nếu bạn đang có kế hoạch du học nghề tại Úc, hãy thật cẩn trọng:
Không chọn trường chỉ vì học phí thấp hoặc “lộ trình nhanh”.
Luôn kiểm tra thông tin trường trên website chính thức của CRICOS và ASQA.
Ưu tiên trường có chương trình đào tạo thực hành rõ ràng, liên kết doanh nghiệp.
Tham khảo người đi trước — nhưng đừng vội tin lời quảng cáo.
Lời nhắn cho những giấc mơ chưa tắt
Úc vẫn là quốc gia có hệ thống giáo dục hàng đầu, đặc biệt trong đào tạo nghề. Nhưng cơ hội chỉ dành cho người tỉnh táo. Nếu bạn đặt mục tiêu định cư thông qua con đường học nghề, hãy hiểu rằng: tấm bằng chỉ là bước đầu — còn uy tín, năng lực và sự chuẩn bị mới là đích đến.
“Đừng biến giấc mơ thành cú lừa — chỉ vì một quyết định vội vàng.”